Is het thema doelmatigheid nog onvoldoende verankerd in uw opleiding? Maak dan gebruik van de ervaringen in de OOR Utrecht. Maaike Weijmans, vierdejaars aios interne geneeskunde, deelt vijf gouden tips.

1. Koester de frisse blik

“In ons introductieprogramma voor nieuwe aios geven we een overzicht van lopende doelmatigheidsprojecten. Daarbij nodigen we aios ook van harte uit om met een frisse blik naar verbetermogelijkheden te kijken en zelf een verbeterproject op te starten. Dit proberen we al op te starten in de ROCU (Regionale Opleidingscommissie Utrecht). Het doel is om de frisse blik door de gehele opleiding vast te houden en kostbare ervaringen te delen die in de verschillende klinieken zijn opgedaan.”

2. Denk niet direct (te) groot

“Sinds 2016 voeren aios in de OOR Utrecht doelmatigheidsprojecten uit. Eén van de grootste was het ontwikkelen van een digitale consulttool voor de cardiometabole zorg. Daarnaast waren er veel kleine, overzichtelijke en minder complexe projecten met snelle verbeterslagen. Juist van die kleinere projecten leren aios dat het echt zin heeft om verbeterideeën te uiten. Dat motiveert enorm.”

3. Geef aios tijd

“Aios hebben ‘piepervrije tijd’ nodig om ongestoord aan hun doelmatigheidsproject te kunnen werken. Bijvoorbeeld een aantal uur per week, afhankelijk van de omvang van het project. Als het project ‘erbij’ moet, naast alle andere zaken die op de afdeling ‘erbij’ moeten, komt het verbeterproject van de aios vaak niet goed van de grond en is het leerrendement minimaal.”

4. Maak algemeen geldende afspraken

“Het is misschien een open deur, maar voor de motivatie is het belangrijk dat ook specialisten zich houden aan afspraken over doelmatige zorg. Zorg dus voor voldoende draagvlak. Bijvoorbeeld door de uitkomsten van een verbeterproject aan de hele vakgroep te presenteren, door samen tot goede, haalbare afspraken te komen die voor iedereen gelden en door elkaar actief feedback te durven geven.”

5. Houd doelmatigheid op de agenda

“In het UMCU hebben we een ambassadeursteam samengesteld: opleiders en aios die hun best doen om doelmatigheid op de agenda te houden. We vragen bijvoorbeeld aan vakgroepen: ‘Mogen we even bij jullie overdracht komen praten?’ En we zorgen ervoor dat het onderwijs voor aios, de zogeheten ‘aios-specials’ die hier tweewekelijks plaatsvinden, drie keer per jaar volledig gaan over doelmatigheidsaspecten of bewustzijnsprojecten.

Ook starten we met de ‘Maand van…’, waarbij tijdens de ochtendoverdracht specifiek aandacht is voor doelmatige zorg. Bijvoorbeeld de ‘Maand van de kosten’. Dan kun je bijvoorbeeld samen stilstaan bij vragen als “enig idee wat het verschil is in kosten tussen een CT en een echo?”. Doel is dat doelmatige zorg echt in ons gedrag gaat zitten, als een oude jas die je aantrekt. Kritisch durven kijken naar alledaagse handelingen, daar komt doelmatigheidsbewustzijn vaak op neer.”