In de zorg worden veel overbodige handelingen verricht: “bij bloedprikken wordt vaak getest op waarden die niet belangrijk zijn en ook MRI-scans, echo’s of röntgenfoto’s zijn vaak niet nodig”, vertellen Anne Smits en Tanguy Dewaele, beiden derdejaars geneeskunde. Kortom: de Nederlandse zorg kan veel efficiënter.
Om dit te realiseren zetten Smits en Dewaele zich in als ambassadeurs van het STARS NL project (STudenten en ARts-assistenten als ambaS- sadeurs voor doelmatige zorg), een project dat deze ‘doelmatigheid’ bij geneeskundestudenten en -faculteiten op de agenda probeert te zetten. Elke Nederlandse universiteit en opleidings- en onderwijsregio (OOR) leveren hiervoor een of twee ambassadeurs aan.
De twee willen de studie niet helemaal omgooien. “De basisopleiding is goed en studenten zitten niet te wachten op een extra vak in doelmatig- heid. Maar op dit moment is er nauwelijks aandacht voor in de opleiding, terwijl het heel eenvoudig is om het in de bachelor te verwerken. Bijvoorbeeld door extra vragen te stellen: naast ‘Wat doet het medicijn met het lichaam?’ en ‘Hoe ga je doseren?’ zou tijdens toetsen ook gevraagd kunnen worden of het mogelijk is om een medicijn weg te nemen in plaats van een zoveelste toe te voegen. Is deze MRI echt nodig? Is een behandeling bij deze patiënt wel zinvol en gewenst? Dit soort vragen dwingen studenten om na te denken over kosten en efficiëntie.”
Ook in de masterfase is volgens het duo winst te behalen: “Als coschapper volg je vaak blind de aanpak van je supervisor, die vasthoudt aan routinematige protocollen. Wij willen dat studenten hier kritisch naar leren kijken en vragen stellen. Dit zal ook artsen aan het denken zetten over gangbare behandelingen. Verder kunnen simulatiepatiënten vragen waarom studenten bepaalde keuzes maken. De waarom-vraag is bij doelmatigheid essentieel.”
STARS NL probeert ook via merchandise en extracurriculaire activiteiten het thema onder de aandacht te brengen. Op 17 januari was er een ‘groot beraad’ – een periodieke door geneeskundestudievereniging Pulse georganiseerde bijeenkomst van Maastrichtse bachelor- en mastergeneeskundestudenten. “Elk groot beraad hee een thema en afgelopen januari droegen wij het onderwerp doelmatigheid aan. De opkomst was hoog, zo’n vijftig studenten, en er waren enthousiaste en interessante discussies: het was een groot succes”, aldus Smits.
Het STARS NL project is onderdeel van het landelijke Bewustzijnsproject, dat door het College Geneeskundige Specialismen en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het leven werd geroepen. Het concentreert zich op het invoeren van doelmatigheid in de opleiding van de AIOS (arts in opleiding tot specialist). “Op termijn leidt dit tot betere zorg, voor minder geld”, vertelt Aziz Habsati, verpleegkundige bij Maastricht UMC+ en projectmedewerker van het Bewustzijnsproject. Kosten lijkt een sleutelwoord in beiden projecten, maar volgens Habsati draait doelmatigheid niet alleen om kosten: “Meer efficiëntie in de zorg scheelt niet alleen geld, maar ook tijd en stress. Het is vooral een mindset.”
Bron: Observant (onafhankelijk weekblad van de Universiteit Maastricht) – Jaargang 38 – 1 maart 2018, pagina 11
