Probleemstelling

Voor het oncogenetische spreekuur op de klinische genetica worden patiënten gezien voor onderzoek in verband met een mogelijke erfelijke aanleg van kanker. Patiënten die verwezen worden moeten voldoen aan de landelijk opgestelde criteria voor erfelijke kanker. In de praktijk blijkt dat ook patiënten verwezen worden waarvoor geen indicatie is. Dit betreft patiënten of gezonde personen uit een familie die niet aan de criteria voldoet. 

Leids Universitair Medisch Centrum
Auteur: Pia de Koning Gans

Binnen de families die wel aan de verwijscriteria voldoen, worden niet de patiënten zelf maar de gezonde familieleden verwezen. Daarnaast worden patiënten en/of familieleden verwezen uit families waar een erfelijke oorzaak al is uitgesloten.
Dat deze patiënten een afspraak op het spreekuur krijgen komt doordat de verwijzingen niet volledig zijn en de triage niet zorgvuldig gebeurt.
Gezien de toenemende vraag naar erfelijkheidsonderzoek binnen de onco-genetische populatie neemt de toegangstijd voor een klinische genetisch consult toe. Het verwijzen van patiënten en/of familieleden zonder indicatie zorgt voor extra druk op deze toegangstijd. Dit betekent dat patiënten met een goede indicatie nog langer moeten wachten waardoor de kwaliteit van zorg in gevaar komt. Daarnaast leidt het tot onnodige en hogere kosten in de gezondheidszorg.

Doelstelling

Betere verwijzingen, betere triage, kortere wachtlijsten en kostenbesparing (een enkelvoudig consult kost ongeveer 480 euro).

Plan van aanpak
  1. Inventarisatie van het probleem
    Er is een inventarisatie gemaakt van het aantal patiënten dat een afspraak heeft gehad op een onco-genetisch spreekuur zonder indicatie voor verwijzing.
  2. Oorzaak analyse
    Er is een stroomdiagram opgesteld van de procedure van aanmelding tot afspraak op het spreekuur. Daarna is een visgraatdiagram opgesteld waarbij alle mogelijke oorzaken en gevolg in kaart zijn gebracht. Vervolgens is er een pareto-analyse gedaan om te bekijken wat de grootste oorzaak is van het probleem, de afspraken op het onco-genetisch spreekuur zonder indicatie.
    Tenslotte zijn korte vragenlijsten verstuurd naar de verwijzers en naar de persoon die de triage doet voor het spreekuur. Gevraagd wordt o.a. hoe zij te werk gaan, zijn de verwijscriteria duidelijk en makkelijk te vinden.
  3. Tegenmaatregelen
    Het project is nog niet afgerond, er wordt gewacht op het terugsturen van de vragenlijsten. Uit de eerste reacties blijkt dat er behoefte is aan beter en/of ander naslagwerk.
    Tegenmaatregelen voor het probleem zouden kunnen zijn een vast format voor de verwijzing waarop duidelijkere informatie over de verwezen patiënt en zijn familie weergegeven wordt. Makkelijker en begrijpelijker maken van de verwijscriteria: een webpagina maken, zakkaartjes maken voor de verwijzer.
    De triage verbeteren.
  4. Uitvoeren
    Afhankelijk van het resultaat van de enquêtes zullen één of meerdere tegenmaatregelen getroffen worden.
  5. Effect meten
    Nadat de tegenmaatregelen zijn uitgevoerd, zal er weer een meting gedaan worden om te kijken of het effect heeft gehad.
Behaalde resultaten

Van alle patiënten die tussen 1 juli en 31 december 2017 een afspraak hebben gekregen op een bepaald onco-genetisch spreekuur, is gekeken of er voldoende indicatie was voor een afspraak. Hieruit is gebleken dat 22 van de 99 (22%) ten onrechte een afspraak hebben gekregen. Hiervan waren er twaalf niet de meest geschikte persoon in de familie voor verwijzing (bijv. zelf gezond en kanker in de familie) en tien kwamen uit een familie waar al erfelijkheidsonderzoek was verricht.
De uitvoering voor verbetering moet nog van start gaan. De vragenlijsten voor de verwijzers en triagist zijn onlangs verstuurd. Er wordt nu gewacht tot ze teruggestuurd zijn om te bepalen wat de beste aanpak is om het probleem te verhelpen. Behalve de inventarisatie zijn er nog geen verdere resultaten te vermelden.

Evaluatie / borging

Nog niet van toepassing.

Download bijlage