Aap-Noot-Nier

Genomineerd voor de Doelmatigheidsprijs 2017

1,3 Miljoen Nederlanders tussen 16 en 65 jaar zijn laaggeletterd. Als ook de mensen boven de 65 worden meegerekend, zijn dit er zelfs 2,5 miljoen. Van deze groep is 2/3 autochtoon. Deze mensen kunnen wel een beetje lezen en schrijven (tot B1-niveau), maar ze hebben moeite met alledaagse zaken zoals het invullen van formulieren, e-mails lezen, maar ook een recept begrijpen of bustijden opzoeken. Veel laaggeletterden missen ook reken- en computervaardigheden.

In de zorg waarin juist steeds meer wordt verwezen naar schriftelijke informatie over ziekte, onderzoeken en behandeling, maar ook steeds vaker wordt gevraagd om vragenlijsten of keuzehulpen in te vullen, blijft dit uiteraard niet zonder gevolgen.

Laaggeletterden zijn in vergelijking met normaal geletterden vaker ziek, hebben een slechtere stadiering ten tijde van diagnose, hebben vaker complicaties en een slechtere overleving. Dat is een persoonlijk drama, maar ook voor de gezondheidszorg een groot probleem. De extra kosten die laaggeletterdheid in de zorg met zich meebrengt zijn circa 127 miljoen euro per jaar in Nederland. Deze komen onder andere voort uit frequentere poli- en SEH-bezoeken, slechtere therapietrouw en uitvallen van operaties (niet nuchter, niet staken van anticoagulantia).

Doelstelling

De huidige ontwikkelingen in de zorg zijn gericht op het verleggen van grenzen van kennis en kunde. We kijken graag vooruit. Maar wanneer we achteromkijken, zien we dat de 15% Nederlanders die laaggeletterd zijn achterblijft: zij kunnen niet mee in de snelheid waarin patiëntcontacten verlopen en voorlichting in steeds grotere mate wordt afgeschoven op foldermateriaal. Daarom hebben wij als doel om de voorlichting voor laaggeletterden zo aan te bieden dat wie laaggeletterd is net zo goed geïnformeerd is na bestudering hiervan als normaal geletterden.