Probleemstelling

De kosten voor de gezondheidszorg in Nederland zijn te hoog en er moeten steeds meer bezuinigingen plaatsvinden. Veel bezuinigingen vinden hun oorsprong vanuit de overheid. Op de dagelijkse werkvloer zijn er ook mogelijkheden om maatregelen te nemen waarmee de kosten in de gezondheidszorg afnemen. In 2012 waren de medicatiekosten voor inhalatiemedicatie bij astma en COPD €400 miljoen. De eerste lijn is verantwoordelijk voor 75% van deze kosten. Opvallend is dat de overeenkomst: indicaties vs. voorgeschreven middelen niet klopt.

MUMC+
Afdeling: Longziekten
Auteur: Fabian Laughs

Datum start: 2016

Er worden bijv. teveel COPD-patiënten met duale therapie ICS/LABA behandeld terwijl ze niet allemaal deze indicatie hebben. Er zijn veel prijsverschillen tussen de verschillende puffs waarbij niet geldt dat duurder ook beter is.
Naast de prijs is de grote variëteit aan puffs een groot probleem. Bij aanvang van dit project waren er ruim 90 varianten op de markt, in 2016 is dat al opgelopen tot ruim 130. Ieder device heeft een andere gebruiksinstructie. Het is bekend dat ouderen meer fouten maken en dat patiënten met >1 inhalator meer fouten maken. Een eenmalige instructie door apotheker danwel POH volstaat zelden. Door de verschillende devices zijn er verschillende instructies en dat schept onduidelijkheid.

Doel van het initiatief

Met behulp van het formularium wordt een duidelijke voorkeur aangegeven voor ongeveer 30 geneesmiddelen en toedieningsvormen, ten opzichte van de ruim 90 varianten die in 2014 binnen de regio zijn voorgeschreven. In 2016 is dit aantal al opgelopen tot boven de 130 varianten. Daarnaast is het doel van dit project om de indicatiestelling te optimaliseren. De juiste patiënt moet de juiste ‘puff’ krijgen.
In concreet:

  • Nog meer aandacht voor adequate diagnostiek cf. richtlijn, volgen stappenplan (dus meestal géén combi);
  • De voorschrijver helpen bij het maken van een keuze;
  • Van 120 naar 30 middelen: instructies en educatie optimaliseren! Meer therapietrouw;
  • Reëlere inkoopprijzen (als niet aantoonbaar beter, geen duurdere opties);
  • Voordeel voor de patiënt: duidelijker én goedkoper;
  • De patiënt krijgt wat op het recept staat en dat blijft zo als het goed gaat.
Samenvatting
  1. Hoe draagt het doelmatigheidsproject bij aan het verbeteren van de kwaliteit van zorg op afdelings- en/of instellingsniveau?
    Door de grote variëteit aan inhalatiemedicatie en devices worden er veel fouten gemaakt met het inhaleren van de middelen. Daarnaast komt uit cijfers dat de geneesmiddelen niet correct worden voorgeschreven.
    Patiënt:
    • DA 75% fout.
    • Ouderen maken meer fouten.
    • Poeder algemeen eenvoudiger, maar verre van probleemloos.
    • Patiënten met > 1 inhalator: meer fouten, vooral als poeder én mdi.
    • Éénmalige instructie volstaat zelden.
    Hulpverlener:
    • Veel verschillende instructies, geen goed overzicht (130 opties!).
    Maatschappij:
    • Kosten hoog, door bovenstaande & door té hoge medicijnkosten.Door invoering van het formularium worden al deze problemen aangepakt. Uit evaluatie zal blijken of de beoogde doelen worden gehaald.
  2. Hoe worden de algemene competenties op de werkvloer verworven en geëvalueerd door het opzetten en uitvoeren van het doelmatigheidsproject?
    Dit doelmatigheidsproject heeft een dermate brede insteek dat er beoogd wordt verbetering aan te brengen in alle algemene competenties.
  3. Hoe kan het doelmatigheidsproject geborgd worden op de afdelingen en/of binnen de instelling?
    Dit doelmatigheidsproject zal leiden tot nieuwe werkafspraken voor artsen, longverpleegkundigen, huisartsen en praktijkondersteuners werkzaam op de (poli)klinische afdeling longziekten en werkzaam in de huisartsenpraktijk.
Generaliseerbaarheid resultaten

Dit project is uniek in Nederland, hierdoor is de generaliseerbaarheid moeilijk te bepalen. Belangrijk is dat er inmiddels al in andere regio’s aanzetten zijn gemaakt om een dergelijk project op te zetten.